بیماری آبله میمون چیست؟
آبله میمون اولین بار در سال 1958کشف شد. اولین مورد انسانی آبله میمون در سال 1970 در جمهوری دموکراتیک کنگو در طی یک دوره ثبت شد. از آن زمان آبله میمون در سایر کشورهای آفریقای مرکزی و غربی در انسان گزارش شده است.
آبله میمون یک بیماری نادر است که در اثر عفونت با ویروس آبله میمون (Monkeypox) ایجاد می شود. ویروس آبله میمون از جنس ارتوپاکس ویروس و از خانواده پاکس ویریده است. جنس ارتوپاکس ویروس شامل ویروس واریولا یا آبله (که باعث آبله می شود)، ویروس واکسینیا (مورد استفاده در واکسن آبله) و ویروس آبله گاوی است.
موارد ابتلا به آبله میمون در افراد خارج از آفریقا به دلیل سفرهای بین المللی یا ورود حیوانات از جمله مواردی در ایالات متحده و همچنین اسرائیل، سنگاپور و بریتانیا رخ داده است.
مخزن طبیعی آبله میمون ناشناخته باقی مانده است. با این حال، جوندگان آفریقایی و نخستی‌های غیر انسانی (مانند میمون‌ها) ممکن است حامل ویروس باشند و افراد را آلوده کنند.
علائم و نشانه ها
در انسان علائم آبله میمون مشابه علائم آبله بوده اما کمی خفیف تر است. آبله میمون با تب، سردرد، دردهای عضلانی و خستگی شروع می شود. تفاوت اصلی بین علائم آبله و آبله میمون در این است که آبله میمون باعث تورم غدد لنفاوی (لنفادنوپاتی) می شود در حالی که در آبله اینطور نیست. دوره کمون (زمان ایجاد عفونت تا بروز علائم) برای آبله میمون معمولاً 7-14 روز است اما می تواند بین 5 تا 21 روز باشد.
بیماری آبله گاوی با علائم زیر شروع می شود:
- تب
- سردرد
- دردهای عضلانی
- كمر درد
- تورم غدد لنفاوی
- لرز
- خستگی مفرط
معمولا 1 تا 3 روز پس از ظهور تب (گاهی اوقات طولانی تر) بیمار دچار بثورات جلدی و راش های پوستی می شود که اغلب از صورت شروع شده و سپس به سایر قسمت های بدن گسترش می یابد. این بیماری معمولاً 2 تا 4 هفته طول می کشد. در آفریقا، آبله میمون باعث مرگ 1 نفر از هر 10 نفری می شود که به این بیماری مبتلا می شوند.
ضایعات پوستی معمولا بترتیب مراحل زیر پیشرفت می کنند:
- ماکول ها
- پاپول ها
- وزیکول ها
- پوسچول
- دلمه ها
راه های مهم انتقال ویروس آبله میمون:
- فرد از طریق حیوان، انسان یا مواد آلوده به ویروس با ویروس تماس پیدا کند
- ویروس از طریق ضایعات پوستی، دستگاه تنفسی یا غشاهای مخاطی (چشم، بینی یا دهان) وارد بدن می شود
- انتقال از حیوان به انسان ممکن است از طریق گاز گرفتن یا خراش، مصرف گوشت های آلوده رخ دهد
- تماس مستقیم با مایعات بدن یا ضایعات پوستی، یا تماس با پارچه و ملافه های آلوده
- تصور می شود که انتقال از انسان به انسان عمدتاً از طریق قطرات تنفسی بزرگ اتفاق می افتد. اما مواردی از ویروس آبله میمون در بین مردان همجنس گرا نیز مشاهده شده است. آژانس امنیت بهداشتی بریتانیا گفته است که آبله میمون قبلاً به عنوان یک بیماری مقاربتی شناخته نشده بود و تأکید کرد که "این بیماری می تواند از طریق تماس مستقیم در طول رابطه جنسی نیز منتقل شود".
اما فارغ از انتقال ویروس از طریق رابطه جنسی، این ویروس توانایی انتقال از طریق ترشحات بدن و قطرات تنفسی را دارد.
میزبان مخزن (ناقل اصلی بیماری) آبله میمون هنوز ناشناخته است اگرچه جوندگان آفریقایی گزینه های بسیار محتملی هستند که در انتقال ویروس نقش دارند.
روش های جلوگیری از ابتلا به ویروس آبله میمون:
- از تماس با حیواناتی که می توانند حامل ویروس باشند خودداری کنید (از جمله در مناطقی که این بیماری شایع شده است).
- از تماس با ملافه و پارچه هایی که با حیوان بیمار تماس داشته است خودداری کنید.
- پس از تماس با حیوانات یا انسان های آلوده، بهداشت را به خوبی رعایت کنید. به عنوان مثال، شستن دست ها با آب و صابون یا استفاده از ضدعفونی کننده های دست مبتنی بر الکل.
- هنگام مراقبت از بیماران از تجهیزات حفاظت فردی استفاده کنید.
- استفاده از واکسن مبتنی بر ویروس زنده ضعیف شده (واکسن آبله) برای پیشگیری از آبله میمون تایید شده است.
در حال حاضر، هیچ درمان مطمئن و اثبات شده ای برای عفونت ویروس آبله میمون وجود ندارد. برای کنترل شیوع آبله میمون، می توان از واکسن آبله، داروهای ضد ویروسی و ایمونوگلوبولین واکسینیا (VIG) استفاده کرد.