پروبیوتیک چیست؟
پروبیوتیک ها باکتری های زنده و مخمرهایی بوده که برای انسان ها و به ویژه عملکرد مناسب دستگاه گوارش مفید و ضروری هستند. ما معمولاً این عوامل را میکروب هایی می دانیم که باعث ایجاد بیماری می شوند. اما جالب است بدانید که بدن شما مملو از باکتری های گوناگون است، هم باکتری های خوب و هم بد. پروبیوتیک ها اغلب باکتری های "خوب" یا "مفید" نامیده می شوند زیرا به سلامت و بهبود عملکرد روده و دستگاه گوارش کمک می کنند. پروبیوتیک ها را می توانید در مکمل ها و برخی مواد غذایی مانند ماست پیدا کنید. پزشکان اغلب اوقات مصرف آنها را برای کمک به رفع مشکلات گوارشی به بیماران پیشنهاد می کنند.
عملکرد پروبیوتیک ها چگونه است؟
محققان در تلاشند تا دقیقاً نحوه عملکرد پروبیوتیک ها را در ابعاد مولکولی دریابند. وقتی باکتری های "مفید" را در بدن خود از دست می دهید، به عنوان مثال بعد از مصرف آنتی بیوتیک ها، پروبیوتیک ها می توانند به جای باکتری های از دست رفته بدن وارد عمل شده و به عملکرد طبیعی بدن کمک کنند. آنها می توانند به برقراری تعادل بین جمعیت باکتری های "مفید" و "مضر" در بدن شما کمک کرده تا مشکلی در عملکرد بدن ایجاد نگردد.
انواع پروبیوتیک ها
بسیاری از انواع باکتری ها امروزه به عنوان پروبیوتیک طبقه بندی می شوند. همه آنها مزایای مختلفی دارند اما بیشتر آنها از در 2 گروه قرار می گیرند.
لاکتوباسیلوس
این باکتری ممکن است رایج ترین نوع پروبیوتیک باشد. لاکتوباسیلوس یکی از باکتری هایی است که در ماست و سایر غذاهای تخمیری به فراوانی وجود دارند. سویه های مختلف این باکتری می توانند به درمان و کاهش عوارض ناشی از اسهال کمک کنند و ممکن است برای افرادی که نمی توانند لاکتوز (قند شیر) را هضم کنند نیز مفید باشد.
بیفیدوباکتریوم
می توانید آن را در برخی از محصولات لبنی پیدا کنید. این باکتری ممکن است به کاهش علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و برخی بیماری های مرتبط به عملکرد دستکاه گوارش نظیر بیماری التهابی روده (IBD) نیزکمک کند.
ساکارومایسس بولاردی:
مخمری است که در محصولات حاوی پروبیوتیک یافت می شود. این مخمر برای مقابله با اسهال و سایر مشکلات گوارشی بسیار مفید است.
نحوه عملکرد پروبیوتیک ها در بدن چگونه است؟
پروبیوتیک ها با تأثیر بر اعصابی که حرکت روده را کنترل می کنند، به حرکت منظم روده ها و ترکیبات هضم شده کمک می کنند. محققان هنوز در تلاشند بفهمند که برای درمان برخی مشکلات پزشکی و سلامتی انسان را چگونه می توانند از پروبیوتیک ها استفاده کنند.
برخی از مهمترین بیماری هایی که می توان با استفاده از پروبیوتیک ها درمان کرد عبارتند از:
- سندرم روده تحریکپذیر (IBS)
- بیماری التهابی روده (IBD)
- اسهال عفونی (ناشی از عوامل ویروسی، باکتریایی یا انگلی)
- اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک ها
همچنین برخی تحقیقات نشان می دهد که پروبیوتیک ها برای رفع مشکلات در بدن انسان نیز مفید هستند. به عنوان مثال:
- مشکلات پوستی مانند اگزما
- مشکلات و عفونت های سیستم ادراری-تناسلی و واژینال
- جلوگیری از آلرژی و سرماخوردگی
- بهداشت دهان و دندان
نحوه مصرف درست و ایمن پروبیوتیک ها
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) نحوه مصرف پروبیوتیک ها را مانند مواد غذایی و نه مانند داروها تنظیم می کند. بر خلاف شرکت های دارویی، سازندگان مکمل های پروبیوتیکی لازم نیست که محصولات خود را از پروسه های سخت و موشکافانه FDA عبور دهند. از پزشک خود بپرسید که آیا مصرف پروبیوتیک ها ایده خوبی برای شماست. به طور کلی، تصور می شود که پروبیوتیک ها وسایر مکمل ها برای اکثر افراد بی خطر باشند هرچند برخی از افراد با مشکلات سیستم ایمنی یا سایر بیماری های زمینه ای و وخیم نباید آنها را مصرف کنند و یا ترجیحا با مشورت پزشک نسبت به مصرف آنها اقدام کنند. در برخی موارد، ممکن است عوارض جانبی خفیفی شامل ناراحتی معده، بروز اسهال، افزایش گاز معده و نفخ در طی چند روز اول پس از شروع مصرف پروبیوتیک ها مشاهده شود. همچنین پروبیوتیک ها ممکن است موجب بروز واکنش های آلرژیک در بدن شوند. در صورت مشاهده موارد فوق، مصرف پروبیوتیک را متوقف کرده و با پزشک خود مشورت کنید.